Wraz z rozwojem sztucznej inteligencji (AI), rośnie także liczba danych, które są zbierane, analizowane i wykorzystywane przez algorytmy. AI, dzięki swojej zdolności do przetwarzania ogromnych ilości informacji, stwarza zarówno szanse, jak i poważne zagrożenia dla prywatności jednostek. Zastanówmy się, jak AI wpływa na prywatność i jakie wyzwania to za sobą niesie.
Automatyzacja zbierania i analizy danych
Jednym z głównych zagrożeń związanych z AI jest jej zdolność do automatyzacji procesu zbierania i analizy danych na masową skalę. Algorytmy AI mogą gromadzić informacje z różnorodnych źródeł – od mediów społecznościowych po transakcje finansowe. Nie rzadko tworząc szczegółowe profile osób bez ich wiedzy lub zgody. Taki poziom inwigilacji rodzi pytania o to, kto ma dostęp do tych danych i jak są one wykorzystywane.
Zagrożenia dla prywatności w codziennym życiu
AI jest już obecna w wielu aspektach naszego życia. Od inteligentnych asystentów głosowych po systemy rekomendacji w mediach społecznościowych. Choć te technologie oferują wygodę i personalizację, jednocześnie zbierają i analizują dane użytkowników w celu dostosowania treści i usług. To z kolei może prowadzić do sytuacji, w której prywatność użytkowników jest naruszona. Dane są wykorzystywane do celów, na które użytkownicy nie wyrazili zgody, takich jak marketing lub nawet manipulacja opinią publiczną.
Regulacje i prawa ochrony prywatności
Rządy na całym świecie zaczynają dostrzegać potrzebę regulacji dotyczących ochrony prywatności w kontekście AI. Przykładem jest europejskie Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO). Ustanawia ono ścisłe zasady dotyczące zbierania, przechowywania i przetwarzania danych osobowych. Jednakże, jak pokazują badania, istnieje potrzeba wprowadzenia bardziej specyficznych regulacji. Takich, które będą dotyczyły bezpośrednio AI i jej zdolności do przetwarzania danych na niespotykaną dotąd skalę.
Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) przyjęła w marcu 2024 roku przełomową rezolucję dotyczącą sztucznej inteligencji (AI). Dokument ten, wspierany przez ponad 120 państw członkowskich, ma na celu promowanie bezpiecznych, pewnych i godnych zaufania systemów AI, które jednocześnie wspierają zrównoważony rozwój. Rezolucja podkreśla konieczność ochrony praw człowieka w kontekście rozwoju i wykorzystania AI. Nawołuje także do zbliżenia regulacji między krajami w celu zapewnienia globalnego nadzoru nad AI.
Etyka i przyszłość prywatności
W miarę jak AI staje się coraz bardziej zaawansowana, konieczne staje się prowadzenie debaty na temat etyki w kontekście ochrony prywatności. Czy powinniśmy pozwolić na to, aby AI miała nieograniczony dostęp do naszych danych? Jakie powinny być granice wykorzystania tych danych? Te pytania stają się coraz bardziej palące, zwłaszcza w kontekście rosnącej liczby przypadków naruszenia prywatności oraz coraz większej ilości danych przechowywanych online.
Sztuczna inteligencja przynosi znaczące korzyści, ale także poważne wyzwania w zakresie ochrony prywatności. Aby zminimalizować ryzyko związane z utratą kontroli nad danymi osobowymi, konieczne jest wprowadzenie odpowiednich regulacji oraz prowadzenie otwartej debaty na temat etyki i przyszłości AI w naszym społeczeństwie. W przeciwnym razie możemy stanąć przed sytuacją, w której nasza prywatność zostanie całkowicie podporządkowana technologiom, które miały nam służyć.
Przeczytaj również: AI Act. Jakie przepisy wprowadzi?