AI i prawo AI w biznesie Artykuły

Pytacie: „Czy tylko ja mam problem z anulowaniem subskrypcji narzędzi AI?”

obrazek do artykułu: Czy tylko ja mam problem z anulowaniem subskrypcji narzędzi AI. Kobieta na fioletowym tle.

Zaczynasz darmowy trial narzędzia AI. Wystarczy kliknąć jeden przycisk. Dwa miesiące później wciąż próbujesz anulować subskrypcję, która teoretycznie została zakończona, ale pieniądze z Twojego konta znikają dalej. Dlaczego zakończenie subskrypcji narzędzi AI jest trudniejsze niż jej rozpoczęcie? Czy to przypadek, a może przemyślana strategia?

Wszyscy mówią o możliwościach AI. Nikt nie mówi o tym…

Narzędzia AI są się nieodłącznym elementem arsenału marketerów, copywriterów, programistów, przedsiębiorców, handlowców i kreatywnych profesjonalistów. Ale jest jeden problem, o którym nikt głośno nie mówi, choć jest nieodłączną częścią korzystania ze sztucznej inteligencji. Modele subskrypcyjne wielu narzędzi AI przypominają labirynt, z którego wyjście jest celowo utrudnione.

To nie teoria spiskowa, a doświadczenie tysięcy użytkowników na całym świecie, którzy próbując po prostu zakończyć subskrypcję, trafiają na mur niezrozumiałych procedur, ukrytych opcji i wsparcia technicznego, które odpowiada albo nie odpowiada. Czasem nawet nie wiedzą, że kupili miesięczną czy roczną subskrypcję. Dowiadują się, kiedy na ich adres przychodzi list z ponagleniem i zaległościami w opłatach.

Dlaczego nagłaśniamy ten temat? Nie dlatego, że chcemy odstraszać od narzędzi AI, wręcz przeciwnie, wierzymy w ich potencjał. Ale świadomy użytkownik to silny użytkownik. Jeśli znasz zasady gry, możesz podejmować lepsze decyzje, chronić swoje pieniądze i skutecznie korzystać ze swoich praw. A przede wszystkim, nie czuć się samotnym w problemie, który dotyka znacznie więcej osób, niż mogłoby się wydawać.

Przypadek 1: „Anulowałam, ale pieniądze znikają”

Marketerka z Polski testowała przez miesiąc popularne narzędzie AI z USA, określane jako „najlepszy LLM dla content marketerów”. Samo narzędzie oceniła na bardzo dobre i przyszłościowe, z masą przydatnych funkcji. Na tamten moment chciała je jedynie poznać. Po zakończeniu okresu testowego anulowała subskrypcję. Teoretycznie sprawa była zamknięta.

Miesiąc później pierwsze nieautoryzowane obciążenie. Trzy dni później – kolejne. Próba odpięcia karty? Niemożliwa. Okazało się, że mimo anulowania subskrypcja jest aktywna.

„Kiedy skontaktowałam się z supportem, powiedzieli, że mieli 'jakiś problem z systemem płatności'” – opowiada. „Moje pytania brzmiały: dlaczego płatności zostały naliczane, skoro anulowałam subskrypcję? I dlaczego nie dostałam odpowiednio wcześniej żadnej informacji o problemach z ich systemem płatności?”

Zwrócono jej pieniądze za jeden miesiąc. Ale pytanie: ile osób w ogóle zorientowało się, że ich konto jest regularnie obciążane?

Przypadek 2: Dwumiesięczna walka o anulowanie

Kanadyjskie narzędzie do weryfikacji treści AI zapowiadało się obiecująco. Jest skuteczne, wychwytuje generyczne treści, plagiaty i humanizuje treści. Problem pojawił się dopiero przy próbie rezygnacji z narzędzia.

„Próbowałam anulować subskrypcję przez 2 miesiące” – relacjonuje użytkowniczka. „Za każdym razem okazywało się, że w ustawieniach trzeba było jeszcze coś odklikać – automatyczne odnawianie kredytów, ukryte opcje. Mimo że postępowałam według instrukcji, anulowanie trwale się nie udawało. Każdorazowy komunikat: Coś poszło nie tak zaczął być mocno irytujący.”

Pierwszy kontakt z supportem: zapewnienie, że subskrypcja jest anulowana. Ale z konta dalej znikały pieniądze. Drugi kontakt: prośba supportu o opisanie całej historii od nowa. Po czym nastąpiła cisza.

Trzecia próba zakończyła się sukcesem, ale kilka dni później przyszedł mail: „Mam nadzieję, że masz wspaniały dzień” i prezentacja zalet… tego samego narzędzia. Irytacja sięgnęła szczytu i mimo tego, że osoba ta była naprawdę zadowolona z samego narzędzia, już z niego nie skorzysta.

Dodatkowy problem? Brak możliwości otrzymania faktur z NIP-em, co uniemożliwiało rozliczenie przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Przypadek 3: Gdy problem dotyczy giganta AI

Na Reddicie głośno zrobiło się o użytkowniku, który próbował anulować roczną subskrypcję jednego z największych i najpopularniejszych chatbotów. Powód? Utrata dostępu do adresu e-mail, na który zarejestrował konto, a brak możliwości zmiany e-maila w systemie.

„Kliknąłem ‘Anuluj’ i wszystko wydawało się w porządku, dopóki nie przeładujesz strony i widzisz, że subskrypcja nie została anulowana” – pisał. Problem? Firma nie pozwala usunąć konta, dopóki subskrypcja jest aktywna. Efekt: użytkownik został w pułapce, marnując 8 miesięcy opłaconej rocznej subskrypcji.

Support po prawie miesiącu odpowiedział na pytanie i odmówił zwrotu pieniędzy, powołując się na 14-dniowy okres zwrotu, który już minął.

Przypadek 4: Znikające 100 złotych

Jest wiele narzędzi, które z pomocą AI generują CV. Przynajmniej z trzema problem wygląda tak, że zapewniają, iż są one darmowe. W związku z czym użytkownicy poświęcają do godziny czasu, by skrupulatnie zebrać swoje dane, wprowadzić je, by generator CV ostatecznie stworzył profesjonalne CV. Problematycznie robi się podczas pobrania gotowego dokumentu, kiedy pojawia się komunikat, że aby to zrobić, należy uiścić niewielką opłatę i dodać dane karty kredytowej.

Niewiele osób czyta to, co znajduje się pod przyciskiem „Zapłać”. A szkoda, bo po kliknięciu najczęściej nie tylko płaci się za to jednorazowe pobranie, ale również za subskrypcję, która będzie naliczana od kolejnego miesiąca, jeśli przez najbliższe 14 dni nie anulujemy wersji testowej.

Wiele osób myśli, że zapłaciło jedynie za jednorazowe pobranie gotowego CV. Ich zdziwienie pojawia się w kolejnym miesiącu, gdy z konta znika ok. 100 zł.

Tu z jednej strony mamy do czynienia z nieuwagą podczas aktywacji subskrypcji i zakończenia jej przed upływem wersji próbnej, ale z drugiej narzędzie powinno wyraźnie informować przed rozpoczęciem pracy nad CV, że jego pobranie będzie wymagało opłaty i podania danych karty kredytowej.

Dark patterns: Nie pomyłka, ale strategia

To, co łączy wszystkie te przypadki, ma nazwę: dark patterns. To celowo zaprojektowane elementy interfejsu, które manipulują użytkownikami, aby podjęli działania niezgodne z ich interesem.

W kontekście subskrypcji AI najczęściej spotykamy:

  • Roach Motel – łatwo wejść (zarejestrować się), trudno wyjść (anulować).
  • Hidden costs – ukryte koszty ujawniane po podaniu danych karty.
  • Confirmshaming – komunikaty zawstydzające przy próbie rezygnacji.
  • Forced continuity – automatyczne przejście z wersji darmowej/próbnej w płatną bez wyraźnej zgody.
  • Obstruction – celowe utrudnianie procesu anulowania.

Aspekt prawny: Co mówią przepisy?

W UE takie praktyki są jednoznacznie nielegalne. Dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych (UCPD) oraz RODO dają konsumentom silną ochronę:

  • Prawo do odstąpienia od umowy – 14 dni bez podania przyczyny.
  • Prawo do usunięcia danych (RODO, art. 17) – firma musi usunąć dane, gdy nie ma już podstawy prawnej do ich przetwarzania.
  • Zakaz dark patterns – Akt o usługach cyfrowych (DSA) od 2024 roku wprost zakazuje manipulacyjnych praktyk.

Użytkownik w Polsce może złożyć skargę do UOKiK, UODO i UKE.

Komentarz prawnika

Dr Zuzanna Witek, adwokat, CEO Kancelarii Legitimate:

„Opisane praktyki nie są jedynie problemem UX – w wielu sytuacjach mogą naruszać liczne przepisy UE dotyczące świadczenia usług cyfrowych i ochrony konsumentów. Warto podkreślić, że obowiązek stosowania tych zasad dotyczy również firm spoza UE – jeśli oferują usługi użytkownikom w Unii, muszą dostosować się do unijnych standardów ochrony konsumenta i przejrzystości usług cyfrowych.

Sam model subskrypcyjny narzędzi opartych o AI nie jest nielegalny, ale musi spełniać określone wymogi. Po pierwsze, przedsiębiorca musi w sposób jasny i zrozumiały poinformować konsumenta o cenie, ewentualnych innych opłatach, czasie trwania umowy, zasadach automatycznego odnowienia oraz procedurze rezygnacji. Istotne są również regulaminy oraz transparentność prezentowania treści prawnych na ścieżce zakupowej – a o tym big techy spoza UE dość często zapominają.

Po drugie, Akt o Usługach Cyfrowych (DSA) wprost zakazuje stosowania tzw. dark patterns, czyli projektowania interfejsów w sposób celowo utrudniający rezygnację, ukrywający realne koszty lub skłaniający użytkownika do niechcianych decyzji.

Niezależnie od kwestii płatności, użytkownik ma wciąż prawo żądania zmiany swoich danych osobowych (np. adres e-mail, numery telefonu). Ma również prawo do usunięcia danych osobowych na podstawie RODO, jeśli nie istnieje już podstawa prawna ich przetwarzania. Trzeba jednak podkreślić: prawo do usunięcia danych nie jest równoznaczne z prawem do zwrotu pieniędzy.

Problem nie tkwi w samej technologii AI, ale w sposobie, w jaki część firm projektuje swoje procesy subskrypcyjne. Wykorzystuje się przy tym barierę językową, brak realnego wsparcia i niewielką wartość pojedynczych obciążeń, zakładając, że konsument nie będzie dochodził swoich praw. Warto o tym mówić, bo świadomy użytkownik ma konkretne narzędzia prawne, by reagować i skutecznie egzekwować swoje uprawnienia.”

Jak skutecznie anulować subskrypcję?

Zanim zaczniesz anulować w samym narzędziu:

  1. Sprawdź metodę płatności – czy subskrybujesz przez:
    – Bezpośrednio stronę narzędzia (karta kredytowa),
    – Google Play (Android),
    – App Store (iOS),
    – PayPal,
    – Inną platformę płatności.
  2. Znajdź źródło płatności – sprawdź wyciąg bankowy lub historię transakcji, żeby zobaczyć, kto faktycznie pobiera pieniądze.

Dlaczego to ważne? Jeśli kupiłeś subskrypcję przez Google Play lub App Store, anulowanie w samej aplikacji/stronie narzędzia może nie zadziałać. Musisz anulować tam, gdzie faktycznie płacisz.

Przed zakupem:

  1. Zapoznaj się z najważniejszymi paragrafami regulaminu (odstąpienia, reklamacja, anulowanie subskrypcji).
  2. Czytaj drobny druk – zawsze sprawdź pełny koszt subskrypcji i zasady anulowania.
  3. Testuj przez wirtualną kartę – używaj jednorazowych kart wirtualnych (oferuje je większość banków) zamiast głównej karty.
  4. Rób screenshoty – dokumentuj proces zakupu, w tym wszystkie wyświetlane ceny i warunki.
  5. Ustaw przypomnienia – zaznacz w kalendarzu datę końca okresu próbnego.
  6. Sprawdź, czy możesz anulować bez kontaktu z supportem – jeśli nie ma opcji anulowania w ustawieniach, to czerwona flaga.

Przy anulowaniu – ścieżka przez platformy płatności:

Jeśli płacisz przez Google Play (Android):

  1. Otwórz aplikację Google Play.
  2. Kliknij ikonę profilu (prawy górny róg).
  3. Wybierz „Płatności i subskrypcje” – „Subskrypcje”.
  4. Znajdź subskrypcję narzędzia AI.
  5. Kliknij „Anuluj subskrypcję”.
  6. Postępuj zgodnie z instrukcjami na ekranie.
  7. Zrób screenshot potwierdzenia.

Jeśli płacisz przez App Store (iOS):

  1. Otwórz Ustawienia na iPhone.
  2. Kliknij na swoje imię (na górze).
  3. Wybierz „Subskrypcje”.
  4. Znajdź subskrypcję narzędzia AI.
  5. Kliknij „Anuluj subskrypcję”.
  6. Zrób screenshot potwierdzenia.

Jeśli płacisz przez PayPal:

  1. Zaloguj się na konto PayPal.
  2. Kliknij ikonę koła zębatego (Ustawienia).
  3. Wybierz „Płatności” – „Zarządzaj automatycznymi płatnościami”.
  4. Znajdź narzędzie AI na liście.
  5. Kliknij „Anuluj”.
  6. Zrób screenshot potwierdzenia.

Przy anulowaniu – ścieżka przez stronę/aplikację narzędzia:

  1. Dokumentuj wszystko – rób screenshoty każdego kroku procesu anulowania.
  2. Sprawdź wszystkie ustawienia – szukaj ukrytych opcji „auto-renewal”, „credit renewal”, „automatic billing” itp.
  3. Przeładuj stronę – upewnij się, że anulowanie rzeczywiście zostało przetworzone.
  4. Sprawdź email – poszukaj potwierdzenia anulowania (jeśli nie przyszło, to podejrzane).
  5. Wyślij e-mail do supportu – pisemne potwierdzenie z prośbą o potwierdzenie anulowania.

Plan B, jeśli wszystko powyżej nie zadziała:

1. Anuluj przez bank (blokada płatności cyklicznych):

  • Zaloguj się do bankowości internetowej.
  • Znajdź sekcję „Płatności cykliczne” lub „Subskrypcje”.
  • Zablokuj płatności dla danego sprzedawcy.
  • Uwaga: To nie anuluje formalnie subskrypcji, tylko blokuje kolejne pobierania pieniędzy.

2. Zablokuj kartę (ostateczność):

  • Jeśli nic innego nie działa, zgłoś kartę jako utraconą/skradzioną.
  • Bank wyda nową z innym numerem.
  • Uwaga: To rozwiązanie awaryjne – użyj tylko, gdy wyczerpiesz inne opcje.

3. Kontakt z supportem:

  • Jasno sformułuj żądanie: „Proszę o natychmiastowe anulowanie subskrypcji i potwierdzenie emailem”.
  • Załącz dokumentację (screenshoty prób anulowania, potwierdzenia przelewów z banku).
  • Wspomnij o przepisach (prawo konsumenckie, Akt o Usługach Cyfrowych, RODO).
  • Wyślij na dwa adresy: support@ i privacy@

4. Chargeback przez bank:

  • Jeśli firma odmawia zwrotu, złóż reklamację w swoim banku.
  • Masz 120 dni od transakcji na złożenie reklamacji.
  • Potrzebujesz dowodów próby anulowania (screenshoty, maile).

5. Skarga do UOKiK:

Załącz całą dokumentację.

Wypełnij formularz online na https://www.uokik.gov.pl/

Odzyskiwanie pieniędzy:

  1. 14 dni na odstąpienie – w UE w wielu przypadkach masz prawo do odstąpienia od umowy.
  2. Chargeback przez bank – jeśli firma nie zwraca pieniędzy, złóż reklamację w banku (masz 120 dni od transakcji).
  3. Udokumentuj nieautoryzowane obciążenia – bank potrzebuje dowodów próby anulowania.
  4. PayPal/platforma płatności – jeśli płaciłeś przez PayPal, otwórz dispute bezpośrednio tam.


Business Programme AI 2026: Uczymy bezpiecznego i świadomego korzystania z AI

W ramach Business Programme AI 2026 nie tylko poznasz najnowsze narzędzia AI i nauczysz się je efektywnie wykorzystywać w swojej pracy. Poruszamy również tematy, o których rzadko się mówi. W tym właśnie kwestie bezpieczeństwa transakcji, ochrony danych osobowych i świadomego wyboru narzędzi. Ważne są też kwestie uważności i odpowiedzialności podczas korzystania z narzędzi. Zapisz się na listę oczekujących. Program rusza już 4 stycznia 2026.

BPAI nie faworyzuje żadnego narzędzia AI, nie współpracujemy z bigtechami, jesteśmy w pełni niezależni i narzędzia, które opisujemy oraz rekomendujemy zawsze testujemy i sprawdzamy. Muszą być one odpowiedzią na konkretne oczekiwania i potrzeby użytkowników. Problem nie leży w samej technologii, ale w modelach biznesowych, które za nią stoją i które mogą się zmieniać w czasie.

Jako twórcy Business Programme AI nie mamy na to wpływu i nie ponosimy odpowiedzialności za zmiany, jakie wprowadzają właściciele narzędzi, których nazwy mogą pojawić się w naszych materiałach. Zapewniamy jednak, że jeśli są to znaczące zmiany w narzędziach AI, które prezentujemy w naszych materiałach, aktualizujemy je.

Jako użytkownicy narzędzi AI nie mamy wpływu na politykę rozliczeń dużych firm technologicznych. Możemy za to być świadomi, ostrożni i – co najważniejsze – znać swoje prawa. Subskrypcja to umowa dwustronna. Jeśli jedna strona utrudnia jej zakończenie, druga strona ma prawo i narzędzia, by się bronić.

Komentarz prawny: dr Zuzanna Witek, adwokat, Kancelaria Legitimate.

Przeczytaj również: 56% premii płacowej za umiejętności AI. Cztery poziomy kompetencji, które decydują o zarobkach.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *